Oklahoma (Offset) Smoker

Om het voor mij een stukje gemakkelijker te maken, heeft Hugo (bbqforum) een hele mooie uitleg gegeven over de Offset smokers..veel leesplezier (bron: http://www.bbqforum.nl/)

Er zijn vele soorten barbecues en smokers. Eén van deze barbecues is de offset smoker. Offset smokers zijn er in vele soorten en maten. Het varieert van kleine 13 inch smokers tot volledige aanhangwagens! Ook binnen de achtertuin modellen zijn weer verschillen. Het belangrijkste verschil is wellicht tussen de Expensive offset smoker en de Cheap offset smoker (a.k.a. ‘el cheapo’). De Expensive offset smokers hebben vaak een dikkere stalen wand en zijn vaak ook beter luchtdicht dan de el cheapo smokers. Door deze dikkere wanden houdt de smoker beter de temperatuur vast en wordt deze gelijkmatiger verspreid door de gaarkamer. De hoofdzakelijke reden voor het prijsverschil is dan ook het gebruikte materiaal en de constructie. Omdat de meeste offset bezitters op dit forum gebruik maken van een el cheapo zal dit artikel hier wat meer aandacht aan besteden.


Algemeen
Kenmerkend voor de offset smoker is de horizontale (meestal) cilindrische gaarkamer en de stookruimte die hier links of rechts aan vast zit op een iets lager niveau. Door de stookruimte en de gaarkamer gescheiden te houden is de offset smoker minder geschikt om (direct) te grillen. De offset is echter ideaal voor indirect bbq’en en roken.

De Offset smoker bestaat uit 2 delen, de firebox en de gaarkamer. Zoals de naam al aangeeft wordt de firebox gebruikt om in te stoken. De meeste gebruikers van een el cheapo offset stoken op houtskool of briketten omdat de temperatuur dan makkelijker te regelen is. Ook is de hoeveelheid rook dan beter te reguleren dan met stoken op hout. De rooksmaak wordt gerealiseerd door houtsnippers, stukjes hout of houtblokken op of in de buurt van de houtskool/briketten te leggen zodat deze gaan smeulen. De temperatuur in de firebox wordt gereguleerd door de luchttoevoer via de luchtregelschuif in de deur van de firebox. Als een offset smokers geen deur heeft, zit de luchtregelschuif direct in de firebox waar normaliter de deur zou zitten. Het concept is hetzelfde als elke andere barbecue/smoker. Des te meer de luchtregelschuif open staat des te meer zuurstof en des te hoger de temperatuur. De klep wordt gebruikt voor het bijvullen van brandstof en rookhout. Ten slotte nog 1 belangrijk deel van de firebox, de inlaat naar gaarkamer. Waar de firebox en de gaarkamer samenkomen zit een opening waardoor warmte en rook de gaarkamer kan bereiken.
Ook de gaarkamer kent een aantal ‘onderdelen’. Uiteraard liggen hier de roosters waarop het voedsel wordt bereid. Daarnaast is er de uitlaat, deze zit meestal aan de tegenovergestelde kant van de firebox en aan de bovenkant van de gaarkamer. Op de uitlaat zit dan weer de uitlaatklep. Ook deze klep wordt gebruikt om de temperatuur te reguleren.


Op sommige offset smokers zit ook nog een verticale gaarruimte. Bij deze smokers kun je dus op de ‘reguliere’ temperatuur van zo’n 225 - 250 F (107 – 121 C) roken maar ook op een lagere temperatuur (160 – 200 F/ 71 – 93 C) die ideaal is voor vis, worst en zelfs kaas. Deze ruimte kan ook gebruikt worden om zaken warm te houden. Met een beetje handigheid zou je hier ook dingen in kunnen hangen om te roken, zoals paling.

Ongeacht het type offset smoker is het aan te raden de smoker te in te branden of te seasonen. Dit is een goede bescherming van zowel de binnen- als buitenkant van de smoker. Het seasonen gebeurt eigenlijk hetzelfde als bij gietijzer. Smeer de firebox en rookkamer dun in met plantaardige olie of shortening (crisco) en stook de barbecue zo hoog mogelijk op (minstens 350 F - 176 C). Probeer deze temperatuur minimaal 1 à 2 uur vast te houden. Daarna kun je de temperatuur laten zakken naar zo’n 250 F – 121 C. Probeer deze temperatuur een uur of 5 vast te houden. Wanneer de smoker is afgekoeld kun je deze met een doek of papier afnemen om de overtollige olie weg te vegen.

Aanpassingen aan de El Cheapo
Zoals al eerder gezegd is de constructie en plaatdikte van de el cheapo minder dan die van de duurdere exemplaren. Met wat aanpassingen is er echter prima te werken met de el cheapo. Hieronder staat een aantal van de meest voorkomende aanpassingen.

Meten is weten! Vaak is de thermometer die bij een el cheapo geleverd wordt niet van de beste kwaliteit en belangrijker, hij zit meestal op de verkeerde plek. Door 2 thermometers te plaatsen aan de linker- en rechterzijde van de gaarruimte kan worden bepaald of er een temperatuur verschil zit in de verschillende plekken van de gaarruimte. Door de thermometers ook nog eens op rooster hoogte te plaatsen wordt de temperatuur op de juiste plek gemeten, daar waar het voedsel ligt.



Een makkelijke aanpassing is de kolenmand. Om te voorkomen dat de houtskool/briketten in direct contact komt met de buitenwand en zodat je gebruik kan maken van de Minion methode is het handig een kolenmand te maken voor in de firebox. Deze kan gemaakt worden van strekmetaal of een ander metaal met grove gaten dat hittebestendig is.



Een andere makkelijke aanpassing is isoleren van de gaarkamer door het plaatsen van hittebestendige stenen in firebox en/of gaarkamer. Deze stenen helpen de temperatuur vast te houden en gelijkmatiger te spreiden.



Een goedkope en simpele aanpassing is de uitlaatverlenging met behulp van conservenblikken. Door de uitlaat te verlengen tot op het rooster wordt het lastiger voor de warmte en de rook om direct door de gaarruimte te gaan en te ontsnappen.



Een iets lastigere aanpassing, maar eentje die zeker de moeite waard is is de deflector. Dit is een plaat of meerdere kleine platen die in de gaarruimte wordt geplaatst op de plek waar de warmte uit de firebox komt. Deze plaat of platen zorgen voor een gelijkmatige spreiding van de warmte uit de firebox. Zonder deze plaat/platen kiest de warmte voor de makkelijkste weg (route 1) door de gaarkamer. Door de plaat/platen te platen wordt de warmte (en de rook) gedwongen een andere en langere route af te leggen naar de uitlaat (route 2).

Het soort plaat of platen is een eigen keuze. In de VS zijn deflector plates ‘gewoon’ te koop. Op basis hiervan is op het forum wat knutselwerk ontstaan. Een andere optie is om meerdere losse platen in de rookruimte te plaatsen zodat de ruimte tussen de platen later nog is aan te passen.

Losse platen


Zoals te koop in de VS


Zelfbouw ontwerpen en uitvoering


Probeer de smoker luchtdicht maken zodat de rook en hitte niet kan ontsnappen. Dit kun je doen door bijvoorbeeld openhaardkit te gebruiken om spleten en kieren te dichten. Ook iets simpels als aluminiumfolie tussen spleten kan al zeer effectief zijn.

Een aanpassing die eigenlijk geen invloed heeft op de prestatie van de offset maar wel nuttig is is een 'drain', oftewel een gaatje in de bodem van de gaarkamer aan de kant die verst van de firebox af ligt. Op deze manier kan het vet dat vrijkomt verzameld worden en blijft het niet in de gaarkamer liggen. Door iets onder de poten van de smoker te leggen aan de kant van de firebox loopt de onderkant van de gaarkamer een beetje af. Hierdoor kan het vet dat op de bodem van de gaarkamer valt weglopen. Wel een emmertje onder het gat hangen anders krijg je vetvlekken op je terras!



Mocht je nu echt heel handig zijn kun je altijd nog proberen een Reverse flow te creëren in je offset smoker door de uitlaat aan dezelfde kant als de firebox te zetten (Vergeet dan uiteraard niet om het gat waar de uitlaat zat te dichten) en een geleidingsplaat te installeren. Door de warmte die in de gaarkamer komt met een stalen plaat naar de onderzijde van de gaarkamer te richten, en deze plaat te verlengen tot bijna het einde van de gaarkamer, wordt de ruimte erboven gelijkmatig verhit door de afgegeven stralingswarmte van de plaat. Let op, een geleidingsplaat heeft dus geen gaten of spleten waardoor de warmte/rook de gaarkamer in kan zoals bij de deflector. Voordelen reverse flow: gelijkmatige temperatuur in de hele gaarkamer. Nadelen: hoog brikettenverbruik door stralingsverlies aan de onderzijde van de gaarruimte.